رحمن بابا چې د **عبدالرحمن مهمند** په نوم هم پیژندل کیږي، د پښتو ادب یو له ډیرو مشهورو شاعرانو څخه دی. رحمان بابا په ۱۶۳۲ کال کې پېښور ته څېرمه د بهادر کلا په یوه کلي کې زېږېدلی دی (په اوسني پاکستان کې)، رحمان بابا د هغه د روحاني او فلسفي شعرونو له امله مشهور دی. هغه ته اکثره د ** "د پښتو شاعرۍ شپه" ** ویل کیږي او د خپل شعر له لارې تصوف ته د هغه د ونډې لپاره خورا درناوی کیږي. ### لومړنی ژوند - **پس منظر**: رحمان بابا په مومندو پښتنه کورنۍ کې زیږیدلی او د مغلو په دوره کې ژوند کاوه. د هغه د لومړني ژوند جزئیات په پراخه کچه مستند شوي ندي، مګر داسې انګیرل کیږي چې هغه دودیزې زده کړې ترلاسه کړې، اسلامي علوم، فارسي او پښتو زده کړې. - **روحاني تمایل**: رحمان بابا له ځوانۍ څخه د روحانیت په لور ژور تمایل څرګند کړ. هغه د خپل وخت د سیاسي او دنیاوي اندیښنو څخه په ډډه کولو، فکر، تصوف او شعر ته وقف شوی ساده ژوند غوره کړ. ### شعر او موضوعات د رحمان بابا شعر په **تصوف** کې پروت دی، چې د اسلام صوفیانه اړخ دی، او د **مینه، عاجزي، خدای ته عبادت**، او د **دنیوي خوندونو بې ثباتۍ** په موضوعاتو تمرکز کوي. د هغه شاعري په زړه پوري ده او د نړیوال انساني حقیقتونو څخه ډکه ده، دا د نسلونو په اوږدو کې بې وخته او په پراخه کچه ستاینه کوي. 1. **الهی مینه**: د رحمان بابا شعر اکثرا د الهي مینې مفهوم سپړنه کوي او له خدای سره د هغه ژوره اړیکه څرګندوي. هغه څرګندوي چې ریښتینې مینه معنوي او بې غرضه ده، د مادي نړۍ څخه تیریږي. 2. **سادگي او عاجزي**: د هغه په ​​​​کار کې تکراري موضوع د عاجز او ساده ژوند رهبري کولو اهمیت دی. رحمان بابا په دې باور وو چې غرور او غرور انسان له خدایه لرې کوي، خو عاجزي دوی ته نږدې کوي. 3. **روحاني حکمت**: د هغه شعرونه د ژوند، مرګ، اخلاقو او انساني حالت ژور انعکاس وړاندې کوي. روحانیت ته د هغه چلند عملي او د لاسرسي وړ دی ، د داخلي سولې او روښانتیا لپاره لارښود چمتو کوي. 4. **نړیوال حقیقتونه**: سره له دې چې یو صوفي دی، د رحمان بابا شعر له مذهبي حدودو څخه تیریږي. د هغه د مینې، زغم او ځان پیژندنې پیغامونه د مختلفو کلتورونو او عقیدې خلکو سره سمون لري. ### ادبي اثر او انداز - **ساده خو ژور**: د رحمان بابا شاعرانه طرز ساده او مستقیم دی، چې د هغه کار د لوستونکو او اوریدونکو لپاره په اسانۍ سره د لاسرسي وړ کوي، مګر ژور فلسفي. د هغه شعر اکثرا د ژورو روحاني پیغامونو د رسولو لپاره استعار او تمثیل کاروي. - **موسيقۍ**: د هغه شعرونه شعري دي، او اکثره د پښتو ويونکو لخوا ويل شوي يا ويل کيږي. د هغه د شعر موسیقي د هغې په زړه پورې کولو کې اضافه کوي او د هغه د شفاهي دود په ساتلو کې مرسته کوي. - **صوفي دود**: رحمان بابا د خوشحال خان خټک په شان د نورو سترو صوفي شاعرانو تر څنګ د پښتو ادب په تصوف کې يو له مخکښو شاعرانو څخه ګڼل کيږي. د هغه اثار په ټوله سیمه کې صوفيانو او شاعرانو ته الهام ورکوي. ### میراث - **رحمان بابا زیارت**: د هغه مقبره چې د پیښور په څنډه کې موقعیت لري، د صوفيانو او د پښتو شعر د مینه والو لپاره د زیارت ځای ګرځیدلی. د رحمان بابا کلنی عرس ** (کلیزه) په ډیر درناوي سره لمانځل کیږي. - **په پښتو ادبیاتو اغیزه**: د رحمان بابا شعر په پښتو ادب او کلتور تلپاتې اغیزې لري.